Frederick Douglass, 1817

Ο ακούραστος αγωνιστής των δικαιωμάτων των Αφροαμερικανών

"Δύο ήταν τα μεγάλα διδάγματα από τη ζωή του Douglass, η ανιδιοτελής και ατρόμητη εκτέλεση του πολιτικού καθήκοντος και η προσπάθειά του για δικαιοσύνη σε όλους τους ανθρώπους».

Theodore Roosevelt, αποκαλυπτήρια του μνημείου του Frederick Douglass στο Rochester, 1899

Γιος μιας σκλάβας και ενός άγνωστου λευκού άνδρα, ο Frederick Augustus Washington Bailey γεννήθηκε στη σκλαβιά το 1818 στην ανατολική ακτή του Μέριλαντ. Ήταν σκλάβος για είκοσι χρόνια σε αστικά νοικοκυριά της Βαλτιμόρης και σε φάρμες του Μέριλαντ. Το 1838, δραπέτευσε προς το βορρά και άλλαξε το όνομά του σε Frederick Douglass.

Ο Ντάγκλας υπήρξε ένας ηγέτης που σε όλη του τη ζωή ενέπνευσε και φωτογραφήθηκε περισσότερο και από τον Αβραάμ Λίνκολν. Πορτραίτα δαγκαιροτυπίας του πάρχουν σε μεγάλες ιδιωτικές συλλογές και Μουσεία, καθώς και αμέτρητα σκίτσα του σε έντυπα και εφημερίδες της εποχής. Δραστηριοποιήθηκε έντονα στο κίνημα της κατάργησης της δουλείας και έγινε ένας από τους μεγαλύτερους ηγέτες του. Έδωσε πολυάριθμες ομιλίες και κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου ενθάρρυνε τους Αφροαμερικανούς άνδρες να πάρουν την ελευθερία στα χέρια τους πολεμώντας για τον στρατό της 'Ενωσης.

Το 1847, ο Ντάγκλας άρχισε να εκδίδει το δικό του καταγγελτικό έντυπο, το "North Star". Συμμετείχε και στο κίνημα για τα δικαιώματα των γυναικών. Ήταν ο μόνος Αφροαμερικανός που συμμετείχε στη συνέλευση του Seneca Falls, μια συγκέντρωση ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών στη Νέα Υόρκη, το 1848.

Μίλησε κατά τη διάρκεια της συνέλευσης: «Με αυτή την άρνηση του δικαιώματος της ψήφου και της συμμετοχής στην κυβέρνηση, δεν συμβαίνει απλώς ο εξευτελισμός της γυναίκας και η διαιώνιση μιας μεγάλης αδικίας, όχι μόνο ο ακρωτηριασμός και η αποκήρυξη του μισού πληθυσμού, αλλά και της ηθικής και πνευματικής δύναμης της κυβέρνησης του κόσμου».

Αργότερα συμπεριέλαβε τα θέματα των δικαιωμάτων των γυναικών στις σελίδες του North Star. Το 1851 η ονομασία της εφημερίδας άλλαξε σε "Frederick Douglass' Paper" και εκδόθηκε μέχρι το 1860, λίγο πριν από την έναρξη του Εμφυλίου Πολέμου.

Frederick Douglass

Το 1852, εκφώνησε άλλη μια από τις πιο διάσημες ομιλίες του, που αργότερα ονομάστηκε “What to a slave is the 4th of July?”, «Τι είναι για έναν σκλάβο η 4η Ιουλίου;».

Σε ένα τμήμα της ομιλίας του ο Ντάγκλας σημείωνε: «Τι είναι για τον Αμερικανό σκλάβο η 4η Ιουλίου; Απαντώ: μια ημέρα που του αποκαλύπτει, περισσότερο από όλες τις άλλες ημέρες του έτους την κατάφωρη αδικία και σκληρότητα της οποίας είναι το διαρκές θύμα. Γι' αυτόν ο εορτασμός σας είναι μια απάτη, η καυχησιά της ελευθερίας σας, μια ανίερη άδεια, το εθνικό σας μεγαλείο, η διογκούμενη ματαιοδοξία σας. Οι ήχοι της χαράς σας είναι κενοί και άκαρδοι, οι φωνές σας για ελευθερία και ισότητα, κούφια κοροϊδία, οι προσευχές και οι ύμνοι σας, τα κηρύγματα και οι ευχαριστίες σας, με όλη τη θρησκευτική σας παρέλαση και την επισημότητα, είναι για τον αφροαμερικάνο απλώς απάτη, εξαπάτηση, ασέβεια και υποκρισία, ένα λεπτό πέπλο που καλύπτει εγκλήματα που θα ντρόπιαζαν ακόμη και ένα έθνος άγριων. »

Για την 24η επέτειο της Διακήρυξης της Χειραφέτησης, το 1886, ο Ντάγκλας εκφώνησε μια συγκλονιστική ομιλία στην Ουάσιγκτον, κατά τη διάρκεια της οποίας είπε: «όπου η δικαιοσύνη αρνείται, όπου η φτώχεια επιβάλλεται, όπου επικρατεί άγνοια και όπου οποιαδήποτε τάξη αισθάνεται ότι η κοινωνία είναι μια οργανωμένη συνωμοσία για να την καταπιέσει, να την ληστέψει και να την υποβιβάσει, τότε ούτε τα πρόσωπα ούτε η περιουσία καθενός θα είναι ασφαλή».

Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, που δίχασε τις νεαρές ακόμη Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ντάγκλας συνέχισε να μιλάει και να εργάζεται ακούραστα για το τέλος της δουλείας και το δικαίωμα ψήφου των νεοαπελευθερωμένων μαύρων Αμερικανών.

Παρόλο που υποστήριξε τον πρόεδρο Αβραάμ Λίνκολν στα πρώτα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου, ο Ντάγκλας διαφώνησε μαζί του μετά τη Διακήρυξη Χειραφέτησης του 1863, η οποία ουσιαστικά τερμάτισε την πρακτική της δουλείας. Ο Ντάγκλας ήταν απογοητευμένος που ο Λίνκολν δεν χρησιμοποίησε τη διακήρυξη για να παραχωρήσει στους πρώην σκλαβωμένους το δικαίωμα ψήφου, ιδίως αφού είχαν πολεμήσει γενναία στο πλευρό της Ένωσης.

Λέγεται, ωστόσο, ότι ο Ντάγκλας και ο Λίνκολν συμφιλιώθηκαν αργότερα. Μετά τη δολοφονία του Λίνκολν το 1865 και την ψήφιση της 13ης, της 14ης και της 15ης τροπολογίας του Συντάγματος (οι οποίες, αντίστοιχα, απαγόρευαν τη δουλεία, έδιναν στους πρώην σκλαβωμένους την ιθαγένεια και την ίση μεταχείρηση από το νόμο προστατεύοντας όλους τους πολίτες από τις φυλετικές διακρίσεις στο δικαίωμα της ψήφου), ο Ντάγκλας κλήθηκε να μιλήσει στα εγκαίνια του Μνημείου Χειραφέτησης στο Πάρκο Λίνκολν της Ουάσινγκτον το 1876. Η χήρα του Λίνκολν Mary Todd Lincoln χάρισε το αγαπημένο μπαστούνι του αείμνηστου προέδρου στον Ντάγκλας μετά από εκείνη την ομιλία.

Στη μεταπολεμική εποχή της ανασυγκρότησης, ο Ντάγκλας υπηρέτησε σε πολλές επίσημες θέσεις στην κυβέρνηση, μεταξύ άλλων ως πρέσβης στη Δομινικανή Δημοκρατία και έγινε έτσι ο πρώτος μαύρος που κατείχε υψηλό αξίωμα.

Στις προεδρικές εκλογές του 1868 υποστήριξε την υποψηφιότητα του πρώην στρατηγού της Ένωσης Ulysses Grant, ο οποίος υποσχέθηκε να ακολουθήσει σκληρή γραμμή κατά των εξεγέρσεων υπό την ηγεσία των λευκών στον μεταπολεμικό Νότο. Ο Γκραντ επέβλεψε την εφαρμογή του νόμου περί πολιτικών δικαιωμάτων του 1871, ο οποίος είχε ως στόχο την καταστολή της Κου Κλουξ Κλαν.

Ο Στρατηγός Ulysses Grant

Το 1877, ο Ντάγκλας συναντήθηκε με τον Thomas Auld, τον άνθρωπο που κάποτε του ήταν σκλάβος και οι δυο τους λέγεται ότι συμφιλιώθηκαν.

'Οταν η σύζυγος του Ντάγκλας Άννα πέθανε το 1882 παντρεύτηκε την λευκή ακτιβίστρια Helen Pitts το 1884. Το 1888, έγινε ο πρώτος Αφροαμερικανός που έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών κατά τη διάρκεια της Εθνικής Συνέλευσης των Ρεπουμπλικανών. Τελικά το χρίσμα του κόμματος έλαβε ο Benjamin Harrison.

Ο Ντάγκλας παρέμεινε ενεργός ομιλητής, συγγραφέας και ακτιβιστής μέχρι το θάνατό του το 1895. Πέθανε μετά από καρδιακή προσβολή που υπέστη στο σπίτι του, αφού επέστρεψε από μια συνάντηση του Εθνικού Συμβουλίου Γυναικών, μιας ομάδας για τα δικαιώματα των γυναικών που βρισκόταν ακόμη στα σπάργανα εκείνη την εποχή στην Ουάσινγκτον.

Το έργο του αποτελεί έμπνευση για όλο τον προοδευτικό κόσμο, για την ισότητα και μια πιο δίκαιη κοινωνία.

πηγή: History.com

Στην Αγγλία, ο Ντάγκλας εκφώνησε μια από τις πιο διάσημες ομιλίες του, τη λεγόμενη “London Reception Speech”

Στην ομιλία αυτή, είπε: «Τι πρέπει να σκεφτεί κανείς για ένα έθνος που καυχιέται για την ελευθερία του, που καυχιέται για την ανθρωπιά του, που καυχιέται για τον Xριστιανισμό του, που καυχιέται για την αγάπη του για τη δικαιοσύνη και την αγνότητα και που έχει όμως μέσα στα σύνορά του τρία εκατομμύρια άτομα που στερούνται από τον νόμο το δικαίωμα του γάμου; Δεν χρειάζεται να σηκώσω το πέπλο αναφέροντας κάποια δική μου εμπειρία. Όποιος μπορεί να βάλει δύο ιδέες μαζί, μπορεί να δει τα πιο τρομακτικά αποτελέσματα από μια τέτοια κατάσταση πραγμάτων...».

Douglass and Auld

Στη δέκατη επέτειο της απόδρασής του από τη δουλεία, ο Frederick Douglass έγραψε μια επιστολή στον Thomas Auld, τον πρώην ιδιοκτήτη του. Σε αυτή έγραψε τα εξής σχετικά με την κατάσταση της αιώνιας άγνοιας στην οποία είχαν υποβληθεί οι συγγενείς και οι φίλοι του: «Τους κρατήσατε σε απόλυτη άγνοια και ως εκ τούτου τους στερήσατε τη γλυκιά απόλαυση της γραφής και της ανάγνωσης, ώστε να γράφουν ή να λαμβάνουν γράμματα από απόντες φίλους και συγγενείς. Η κακία σας και η σκληρότητα που διαπράξατε ως προς αυτό το θέμα στους συνανθρώπους σας, είναι μεγαλύτερη από όλες τις βουρδουλιές που έχετε ρίξει στην πλάτη μου ή στην πλάτη τους. Είναι μια προσβολή της ψυχής, ένας πόλεμος κατά του αθάνατου πνεύματος για τον οποίο πρέπει να λογοδοτήσετε στο εδώλιο του κοινού μας Πατέρα και Δημιουργού. Κοιτάζοντας πίσω στη ζωή σας, υπήρξε κάποια στιγμή που θεωρήσατε τον εαυτό σας τόσο αδαή;».

Απόσπασμα από την επιστολή του Frederick Douglass προς τον Thomas Auld, (3 Σεπτεμβρίου 1848)

"Give Women Fair Play"

«Όλοι οι καλοί σκοποί αλληλοβοηθούνται. Τα οφέλη που προκύπτουν από το κίνημα για τα ίσα δικαιώματα της γυναίκας δεν περιορίζονται μόνο στη γυναίκα. Θα μοιραστούν σε κάθε προσπάθεια για την προώθηση της προόδου και της ευημερίας της ανθρωπότητας παντού και σε όλες τις εποχές».

Frederick Douglass, "Give Women Fair Play", Ουάσινγκτον», 31 Μαρτίου 1888.

Αφροαμερικανοί βετεράνοι του εμφυλίου, 1864

Ο Φρέντερικ Ντάγκλας τάχθηκε υπέρ της συμμετοχής των μαύρων ανδρών στον αμερικανικό στρατό. Η κατάταξη των πρώτων μαύρων ανδρών στο 54ο Σύνταγμα Πεζικού της Μασαχουσέτης ξεκίνησε το 1863. Ο Ντάγκλας στρατολόγησε πολλούς άνδρες, συμπεριλαμβανομένων και των γιων του Τσαρλς και Λιούις Ντάγκλας.

Εδώ απεικονίζεται μία από τις μπροσούρες που χρησιμοποίησε ο Ντάγκλας για τη κατάταξη των αφροαμερικανών.